Aktualności Aktualności

Leśne praktyki z Liceum Waldorfskim

W dniach od 21 do 25 września gościliśmy na terenie Nadleśnictwa Ustroń uczennice i uczniów z drugiej klasy Waldorfskiego Liceum Ogólnokształcącego im. Cypriana Kamila Norwida w Bielsku-Białej na tygodniowych “praktykach leśnych”.

„Praktyki leśne” to projekt edukacyjny, który wpisuje się w założenia pedagogiki Rudolfa Steiner’a realizowanej w szkołach waldorfskich, polegający m.in. nauce poprzez pracę i doświadczenie.

Program praktyk opracowaliśmy we współpracy  z dyrekcją szkoły (Agata Wejtko), nadleśnictwem  (Monika Matl, Wiktor Naturski) oraz certyfikowaną nauczycielką Montessori (Julia Holeksa). Nadleśnictwo Ustroń zadbało o merytoryczną i praktyczną stronę projektu  w postaci narzędzi , sadzonek, materiałów i opieki merytorycznej .

Po przybyciu do leśnej bazy uczniowie zaznajomili się z lasem tworząc modele pierwotnych plemion. W końcu nasza kultura wywodzi się z leśnych puszcz i gajów, więc i my tak zaczęliśmy praktyki. Potem kreatywne wizje zamieniliśmy na poszukiwania ukrytych w lesie “jajek - niespodzianek”, a jedyną wskazówką w odnalezieniu był podany azymut i ilość metrów do kolejnego ukrytego jajka. Zadanie to wymagało opanowania posługiwania się kompasem i szacowania metrów swoimi krokami, co w górskim, ciężkim terenie było nie lada wyzwaniem.

Drugi dzień poświęciliśmy gospodarce leśnej. Po krótkim wstępie i szkoleniu BHP posadziliśmy pod czujnym okiem leśniczego Witolda Ziebury  młode buki i modrzewie na uprawie leśnej, która została w części uszkodzona przez jelenie (wykonywaliśmy tzw. poprawki). Tutaj kolejny raz musieliśmy “walczyć” z górskimi warunkami - sadzenie odbywało się kilofami, w kamieniach i korzeniach. Po posadzeniu stu sadzonek zajęliśmy się  ochroną młodych drzew przed niszczeniem przez rogacze (samce sarny). W tym celu młodzież wbijała po trzy drewniane paliki przy każdym młodym modrzewiu. Następnie wspólnie z podleśniczym Łukaszem Pielą rozpoczęliśmy poznawanie bardziej skomplikowanych zadań leśników -  wyznaczania drzew do wycięcia w ramach trzebieży i tzw. szacunków brakarskich. Na koniec pobytu w lesie, a konkretnie na składnicy drewna uczniowie własnoręcznie pomierzyli i odebrali drewno, które następnie trafiło do tartaku.

Na całe szczęście popołudniowe zajęcia z rozpoznawania drzew i roślin leśnych odbywały się stacjonarnie i można było dać odpocząć nogom.

Trzeciego dnia poszliśmy górskimi duktami do Dworku Myśliwskiego w Brennej i przeprowadziliśmy debatę na temat łowiectwa. Był też czas na własnoręczne przygotowanie jajecznicy na ognisku, do której dodaliśmy znalezione jadalne zioła leśne oraz na wykonanie sałatki z młodych liści lipy i prawdziwie leśnego deseru z malin i jeżyn, posypanego bukowymi orzeszkami. W nocy natomiast poszliśmy z młodzieżą do lasu posłuchać głosów sów, a tam oprócz puszczyków zwyczajnych udało się nam usłyszeć odgłosy rykowiska-  ryczące byki jeleni.

W kolejnym dniu praktyk poznawaliśmy podstawy inżynierii leśnej - pracowaliśmy węgielnicą i tyczkami geodezyjnymi aby wykonać mapę lasu. Po takiej dawce “twardej wiedzy” potrzebny był relaks. Wybraliśmy się więc na bosaka do lasu na spacer kontemplacyjny w duchu japońskiej kąpieli leśnej Shirin Yoku. Następnie rozmawialiśmy o kulturotwórczej roli lasu a na koniec powstały piękne kompozycje z drewna, roślin leśnych i naturalnego sznurka. “Leśne praktyki” zakończyliśmy rozmowami o: świadomej konsumpcji, wykorzystaniu drewna , zmianach klimatu oraz prezentacjami podsumowującymi zdobytą wiedzę i doświadczenia przez każdego z uczestników. To co usłyszeliśmy podczas prezentacji pozwala nam stwierdzić, że praktyki odniosły zamierzony cel: wzrost świadomości na temat leśnictwa, funkcjonowaniu lasów i ich wielowymiarowego znaczenia dla przyrody i ludzi.

 

Autorem publikowanych zdjęć jest W. Naturski.